پالپکتومی یا درمان اورژانس چیست؟
پالپ به قسمتی از دندان گفته می شود که رگها و بافت نرم و اعصاب در آن قرار گرفته است، که لایه عاج و مینای دندان روی آن قرار گفته اند، در شکل زیر می توانید محل قرارگیری پالپ را ببینید، زمانی که مینا و عاج دندان تخریب شوند پالپ هم آسیب می بیند و یا دچار عفونت می شود، در اینصورت پالپکتومی انجام می شود و قسمتهای تخریب شده و یا دچار عفونت شده از آن خارج می شود، این عمل شبیه به عصب کشی دندان است و می توان گفت یک قسمتی از درمان ریشه به حساب می آید که برخی از دندانپزشکان به آن درمان جرئی ریشه دندان و در اصطلاح عامه درمان اورژانس گفته می شود
همانطور که در شکل مشخص است پالپ در مرکز دندان قرار گرفته و بافت نرمی است که اعصاب و رگهای خونی را در خود جای داده است، این بافت، وظیفه تامین مواد غذایی را برای دندان ها به عهده دارد این ناحیه به دلیل وجود اعصاب مسئول احساس درد در دندان است و در صورتی که آسیبی متوجه این ناحیه شود و دچار التهاب و یا عفونت شود بیمار ممکن است دچار دردهای شدیدی شود.
پالپکتومی برای جلوگیری از گسترش پوسیدگی دندان انجام می شود و در زمانی استفاده می شود که بافت پالپ با آسیب برگشت ناپذیر و یا نکروز (مرگ بافت) شده است.
پالپکتومی برای چه کسانی انجام می شود
پالپکتومی به طور معمول بر روی کودکانی انجام می شود که دچار عارضه پالپیت برگشت ناپذیر (التهاب برگشت ناپذیر) یا نکروز (مرگ بافت) شده اند، اصطلاح پالپیت به التهاب بافت پالپ گفته می شود که در اثر هجوم باکتری ها ایجاد می شود و به دو دسته برگشت پذیر و برگشت ناپذیر تقسیم می شود.
افرادی که دچار پالپیت می شوند با قرارگیری در معرض محرکهایی مانند سرما و گرما و یا شیرینی با درد شدید و حساسیت زیاد رو به رو می شوند، این روش مخصوصا برای افرادی که دچار آبسه پریاپیکال هستند و یا کسانی که در حال حاضر دچار عفونت هستند انجام می شود.
آبسه پری اپیکال : آبسه پری اپیکال زمانی ایجاد می شود که میکروبهایی که در اثر پوسیدگی وارد پالپ شده اند از ریشه عبور کرده و وارد بافت اطراف دندان می شود
آسیب دیدگی پالپ با عوامل مختلفی ممکن است ایجاد شود از جمله پرشدگی بزرگ دندانها که نتواند به اندازه کافی از بافت پالپ محافظت کند و باکتری وارد بافت شود و نیز با ایجاد آسیب دیدگی دندان که باعث تخریب پالپ شود.
این یک روش کاملا موفق است می تواند از گسترش عفونت به اطراف دنان جلوگیری کند و همچنین یک روش برای تسکین فوری درد دندانی محسوب می شود، کسانی که با درد دندان ناشی از پالپیت رو به رو هستند می توانند به خوبی از این روش برای تسکین دردشان بهره بگیرند. پس از انجام پالپکتومی قرار جلسه بعد برای تکمیل مراحل درمان ریشه گذاشته می شود، توجه به این مسئله ضروری است که با انجام پالپکتومی درمان ریشه شما تمام نشده و دندان شما مستعد عود عفونت است و فقط یک درمان موقتی است.
تشخیص پالپیت برگشت پذیر از پالپیت برگشت ناپذیر
دندانهایی که با وجود محرک هایی مانند سرما، گرما و یا شیرینی شروع به درد می کنند و حساسیت بالایی در قبال این محرک ها دارند دچار پالپیت هستند، در حالت برگشت پذیر چند ثانیه پس از رفع محرک، درد تسکین میابد ولی در حالت برگشت ناپذیر این درد ادامه داشته و تا مدتی بیمار را آزار می دهد.
پالپکتومی چطور انجام می شود
روند روش پالپکتومی شبیه به روند عصب کشی است و شاید بتوان آن را بخشی از عصب کشی خواند، ابتدا دندان بیمار با استفاده از محلول بی حسی، بی حس شده و پس از آن عاج و مینای دندان بیمار با استفاده از ابزار مخصوص سوراخ شده و پالپ آسیب دیده تخلیه می شود، ( مخصوصا در بیمارانی که با آبسه رو به رو بوده اند ) پس از آنکه بافت پالپ تخلیه گردید جلسات بعدی برای درمان ریشه دندان ترتیب داده می شود.
عوارض و خطرات احتمالی
این یک روش ایمن و مناسب است که به طور معمول عارضه و خطری را ایجاد نمی کند ولی به هر حال پک پروسیچر پزشکی همیشه ممکن است برخی شرایط را به وجود بیاورد که خوشایند نیستند در این روش هم می توان موارد زیر را بیان کرد.
- واکنش آلرژیک بیمار نسبت به مواد بی حسی : بدن برخی بیماران ممکن است نسبت به داروی بی حسی حساسیت نشان دهد و البته این واکنش های آلرژیک موقتی بوده و پس از چند ساعت از بین می روند
- شکستن دندان و آسیب به دندان در حین کار که بسته به مهارت پزشک و شرایط بیمار ممکن است رخ دهد به همین دلیل مهم است که از یک دندانپزشک ماهر در این زمینه کمک بگیرید
- عفونت و التهاب محل درمان ، در مواردی ممکن است عفونت گسترش پیدا کرده و بیمار با درد بیشتری رو به رو شود که بایست به پزشک اطلاع داده تا درمانهای لازم را پیگیری کند.
- تغییر رنگ دندان ، بر اساس موادی که پزشک برای پرکردن دندان استفاده می کند ممکن است دندان تغییر رنگ داده و موجب ناراحتی بیمار شود.
تفاوت بین پالپکتومی و پالپتومی
هر دو این روش ها در اصل برای کودکان استفاده می شود و درمان اورژانس در بزرگسالان، پالپتومی قسمتی از درمان پالپکتومی است که فقط قسمتی از پالپ که ملتهب است حذف می شود نه تمام آن و در مواردی که ریشه دندان عفونت نداشته باشد می تواند این درمان را انجام داد
نکته مهم : قبل و بعد از درمان نیاز به مصرف آنتی بیوتیک نیست مگر با تشخیص دندانپزشک متخصص در موارد خاص
انجام پالپکتومی توسط متخصص درمان ریشه در مرکز دندانپزشکی کامفی
اگر نیاز به انجام پالپکتومی داشته باشید می توانید با مرکز دندانپزشکی کامفی تماس بگیرید این روش در مرکز توسط دندانپزشک متخصص (دکتر مصطفی میرشاه پناه ) انجام می شود، برای اطلاع از چگونگی درمان و دریافت نوبت با شماره های مرکز در تماس باشید
