آیا ریشه دندان قابل درمان است ؟
طبیعیست که شما از دندان هایتان تنها ظاهری زیبا و درخشان و قدرت کافی برای جویدن انتظار داشته باشید، اما باید بدانید که در پشت این انتظارات و ورای آنچه شما از دندان هایتان مشاهده می کنید چیزی است که پایه دندان های شما را ساخته و اگرچه قابل دیدن نیست در صورت عدم توجه کافی به راحتی می تواند درگیر عفونت شده و هزینه ،وقت و انرژی شما را بگیرد. پس این مقاله مرکز دندانپزشکی کامفی را کامل بخوانید تا در مورد ساختار دندان و به خصوص ریشه آن، عواملی که آن را تهدید می کند و درمان آن اطلاعات کافی کسب کنید.
یک دندان سالم از چه اجزایی تشکیل شده است؟
دندان از دو بخش کلی تاج -که قابل مشاهده بوده و بخش بالایی دندان است- و ریشه تشکیل شده است. ریشه دندان شما برای متصل نگه داشتن دندان در جایگاه خود، تا استخوان فک گسترش پیدا کرده است و می تواند بیشتر از یکی باشد.هر کدام از دو قسمتی که نام برده شدند شامل اجزای دیگری هم هستند مثل مینا، سمان، عاج و پالپ دندانی و اگر ریشه دندان را به صورت یک سیستم در نظر بگیریم متوجه می شویم که پالپ دندانی این سیستم از تاج تا انتهای ریشه کشیده شده است.
چرا ریشه دندان عفونت می کند؟
در صورت آسیب دیدگی های دندانی مثل تروما، حفره پوسیدگی دندان و یا پرشدگی های نامناسب، شرایط برای باکتری های موجود در دهان مناسب شده و آنها به راحتی به دندان شما حمله می کنند و باعث ایجاد عفونت در مرکز دندان یا به عبارتی ریشه دندان می شوند. البته در بیشتر موارد علت این آبسه یا عفونت های دندانی وجود حفره در دندان و جراحت بوده و یا این که ممکن است ریشه در اقدامات قبلی ای که برای دندان شما انجام شده است، به طور مثال درمان ریشه ناموفق، داشته باشند.
همان طور که در شکل مشاهده می کنید پالپ دندان داخلی ترین قسمت دندان بوده و حاوی رگ خونی اعصاب و بافت پیوندی می باشد و باکتری به آسانی از طریق حفره ای که در دندانتان وجود دارد و یا یک ترک خوردگی کوچک می تواند خود را به آن رسانده و تا ریشه دندان پخش شود که در این صورت عفونت به وجود آمده و انتهای ریشه ملتهب می گردد. در صورتی که دندان شما عفونت کرده باشد پالپ دندانی شما نمی تواند خود به خود بهبود یابد. پس فرصت را از دست ندهید و بدانید از آن جایی که با گذر زمان عفونت نیز پایدار تر می گردد و حتی آنتی بیوتیک ها هم که دارو های ضد باکتریایی هستند در درمان این عارضه ناکام می مانند؛ هرچه از درمان ریشه شما بگذرد شانس نجات دندان شما به مراتب کمتر می شود.
نشانه های عفونت ریشه دندان چیست و چگونه آن را تشخیص دهیم؟
به عنوان کسی که دندان هایش برایش مهم است باید بدانید که چه نشانه هایی را مد نظر قرار داده و در صورت وقوع سریعا به دندانپزشک و یا کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید. از نشانه هایی که نباید نادیده گرفته شوند می توان به درد در هنگام خوردن یا نوشیدن مواد گرم یا سرد و هم چنین درد هنگام گاز زدن یا جویدن و درنهایت لقی دندان اشاره کرد. در صورتی که شما چنین نشانه هایی دارید ابتدا باید دندانپزشک از دندان شما گرافی تهیه کند تا مطمئن شود که پالپ توسط عفونت باکتریایی صدمه دیده است یا نه تا در صورت جواب مثبت، درمان ریشه دندان را شروع کند.
به یاد داشته باشید که اگر به درمان ریشه دندان نیاز داشتید و آن را پشت گوش انداختید باید منتظر عواقب بعدی و بدتر آن نیز باشید چرا که پالپ دندانی شما با عفونت باکتریایی مرگ تدریجی خود را شروع می کند و در نتیجه باکتری زمینه را برای تکثیر و پخش شدن بیشتر مناسب می بیند. همین طور که عفونت گسترش بیشتری پیدا می کند نشانه های قبلی با مرگ پالپ از بین می روند و ممکن است در این زمان اشتباها تصور کنید که دندان شما خود به خود بهبود یافته، در حالی که این عفونت تا کانال ریشه های شما گسترش پیدا کرده و پیشرفت کرده است. پس طبیعتا باید منتظر نشانه های جدیدی مثل برگشت درد هنگام جویدن یا گاز زدن، تورم لثه در اطراف دندان عفونی، تورم صورت، چرک که از دندان آسیب دیده ترشح می شود و تیره تر شدن آن باشید.
اما درمان ریشه دندان چگونه انجام می شود؟
کاملا روشن است که برای خلاصی از درد و عوارض دندان عفونی باید ابتدا عفونت باکتریایی را برطرف کنیم. این کار به دو صورت توسط دندان پزشک انجام می شود:
- درمان ریشه با خارج کردن باکتری
- کشیدن دندان
توصیه ی ما به شما درمان ریشه دندان است نه کشیدن آن، چراکه نه تنها بهتر است تا حد ممکن دندان های طبیعی خود را نگه دارید، بلکه این درمان با ۹۰ درصد احتمال موفقیت برای باقی ماندن دندان تا ۱۰ سال انتخابی بسیار منطقی به نظر می رسد. در پروسه ی درمان ریشه بعد از این که عفونت باکتریایی توسط دندان پزشک خارج شد دندان شما پر شده و سپس روکش می شود. اگر شما بخاطر ترس از درد کشیدن هر بار نوبت دندان پزشکی خود را عقب می اندازید همین جا خیالتان را از بابت بی حسی موضعی در حین پروسه درمان راحت می کنیم و این اطمینان را می دهیم که این پروسه بدون درد بوده و ناخوشایندی اش از یک پرگردگی ساده کمتر است.
توصیه های بعد از درمان ریشه دندان چیست؟
نکته بسیار کلیدی و مهم این است که بعد از این درمان تا می توانید از دندان خود مراقبت کنید، مثلا غذا های سفت و ناهموار را تا اتمام روند درمان کنار بگذارید.احتمالا میدانید که پس از اتمام اثر بی حس کننده ها تا چند روز امکان دارد که کمی احساس درد یا حساسیت در ناحیه دندان مورد نظر داشته باشید اما مشکلی نیست و می توانید برای التیام درد خود از دارو های مسکن موجود در بازار استفاده کنید. اما اگر با وجود مصرف مسکن باز هم درد دارید مراجعه دوباره به دندان پزشکتان خالی از لطف نیست. همین طور لازم نیست که به خاطر بافت های ملتهب اطراف دندان نگران باشید چرا که به طور طبیعی و خود به خود بهبود می یابند. نکته ی آخرهم این که در صورتی که می خواهید از صرف هزینه و وقت بیشتر جلوگیری کنید راهکارهای زیر را فراموش نکنید:
- رعایت بهداشت دهان و دندان
- نخوردن مقدار زیاد غذا های شیرین
- ترک سیگار